همسایه کهکشان راه شیری شناسایی شد/ «آندرومرا» را بیشتر بشناسید

کهکشان, یکی دیگر از انواع اجزای مورد توجه در پدیده های نجوم است که تعدد آن در فضا باعث ناشناخته ماندن بخشی از آن ها شده است؛ این پدیده مجموعه ای شامل ستاره ها، بقایای ستاره ها، گاز ها و گرد وغبار های میان ستاره ای و ماده تاریک است که بانیروی گرانشکنار هم نگاه داشته شده اند.

کوچک ترین انواع اینپدیده نجومیبا پهنای چند صد سال نوری دارای حدود ۱۰ میلیون ستاره است و بزرگترین کهکشان ها با پهنای تا حدود ۳ میلیون سال نوری دارای بیش از ۱۰۰ هزار میلیارد ستاره هستند.

تعدد کهکشان ها ضرورت طبقه بندی این پدیده نجومی را دوچندان می کرد و بر همین اساس این پدیده نجومی بر مبنای شیوه طبقه بندی یکی از ستاره شناسان آمریکایی به نام <<ادوین هابل>> به کهکشان نامنظم، کهکشان های مارپیچی، کهکشان های مارپیچی میله ای و کهکشان های بیضوی تقسیم بندی شده است.

کهکشان ها چطور به وجود آمدند؟

پدیده های نجومی و منشا پیدایش آن محل بحث و بررسی بسیاری است؛ درمورد پیدایش کهکشان ها هم چنین موضوعی مصداق پیدا می کند و دانشمنداننظریه بیگ بنگرا برای این پدیده مطرح کرند.

بیگ بنگ در واقع انفجاری جهانی با قدمت ۱۰ تا ۲۰ میلیارد سال قبل است که پس از این انفجار جرم های گازی شروع به جمع شدن یا فروریزی کردند و بعد ازاین مرحله نیروی جاذبه به آهستگی این جرم ها را به طرف داخل کهکشان ها فشرد.

البته نظریه دیگری هم مبنی بر وجود اشیای نوک تیز وجود دارد که این اشیا به مرور تکامل یافته و خوشه هایی کروی راشکل دادند و کهکشان ها ایجاد و بر مبنای این نظریه ابتدا کهکشان و بعد از آن ستارگان تشکیل شدند.

هرچند بیشتر مشاهدات و نظریه ها از موضوع بیگ بنگ حمایت می کند و مطابق با این نظریه جهان همچنان روبه گسترش است علاوه بر آن، مشاهدات حاکی از دوری کهکشان ها نسبت به هم است که ارتباط بین سرعت و مسافت در این فرآیند هم به وسیله ادوین پی هابل در سال ۱۹۲۹ ارائه شد.

راه شیری کهکشان معروفی میان ساکنان زمین

در میان تعدد و تنوع کهکشان ها یکی از معروف ترین کهکشان ها، راه شیری است که به سبب قرارگیریمنظومه شمسیو کره زمین در این کهکشان، شناخت ساکنان زمین نسبت به آن بیش از دیگر انواع این پدیده نجومی است.

این کهکشان که در زمره کهکشان های مارپیچی میله ای محسوب می شود به صورت نوار شیری رنگی در آسمانی کاملاً تاریک به دور از نور ماه و آلودگی نوری قابل مشاهده و شامل میلیون ها ستاره تشکیل است و زمین به عنوان عضوی از منظومه شمسی، در یکی از بازو های مارپیچی آن واقع شده است.

سن قدیمی ترین ستاره کشف شده در این کهکشان حدود ۶/۱۳ میلیارد سال تخمین زده شده است و زمان سپری شده بین ظهور اولین نسل ستاره در کهکشان راه شیری و اولین نسل ستاره در خوشه بین ۲۰۰ تا۳۰۰ میلیون سال است.

راه شیریقطری حدود ۱۰۰ هزار سال نوری دارد و ضخامت آن حدود ۱۰۰۰ سال نوری است همچنین تعداد ستارگان کهکشان راه شیری حدود ۱۰۰ تا ۴۰۰ میلیارد است.

کدام کهکشان همسایه <<راه شیری>> است؟

ستاره شناسان به دنبال یافتن کهکشانی مشابه راه شیری بعد از بررسی حدود ۲۰ هزار تصویر از کهکشان های مشابه در فاصله ۱۸۰ میلیون سال نوری از زمین به کهکشانی مشابه راه شیری از نظر خصوصیات دست یافتند؛ این کهکشان NCG ۲۷۱۸ نام دارد و علاوه بر ساختار مارپیچی، ۲ کهکشان اقماری هم اطراف آن موجود است.

همچنین نزدیک ترین کهکشان مارپیچی شبیه راه شیری <<آندرومدا>> است که حتی در ابری مه آلود از گاز و غبار رصد می شود و بنا بر یکی از خبر های اخیر ناسا کهکشان آندرومدا به وسیله اخترشناس ایرانی، عبدالرحمن صوفی، به نام <<ابر کوچک>> شناخته شده است.

ساختار مارپیچی، خوشه های کروی و باز ستاره ای، ماده میان ستاره ای، سحابی های سیاره نما، بقایای انفجار های ابرنواختری و هسته کهکشان از جمله ویژگی های اصلی آندرومرا محسوب می شود.

تصور غلطی سال های قبل وجود داشت که آندرومرا را سحابی تلقی می کرد و اخترشناس انگلیسی، سر ویلیام هرشل، کاشف سیاره اورانوس، برای نخستین بار آندرومدا را نزدیکترین کهکشان به راه شیری، لقب داد و فقط فاصله و قطر آن را اشتباه برآورد کرد و اکنون فاصله آندرومدا از راه شیری حدود ۹/۲ میلیون سال نوری و قطرش حدود ۲۰۰ هزار سال نوری و ضخامتش ۱۰۰۰ سال نوری است.

آندرومرا و تعامل با راه شیری

آندرومدا نزدیک ترین کهکشان به زمین است که در فاصله ۲/۵ میلیون سال نوری قرار دارد و دارای خطوط غبار تیره، هسته زرد درخشان و بازو های مارپیچی متشکل از ابر ها و ستارگان آبی درخشان است.

آندرومرا و راه شیری در جهت های مخالف هم می چرخند به این ترتیب که یکی در جهت عقربه های ساعت و دیگری در خلاف جهت عقربه های ساعت چرخش دارد و این چرخش نشان دهنده این است که این ۲ پدیده نجومی تقریبا هم زمان با هم از ۲ گرداب گاز اولیه بسیار نزدیک به همدیگر متولد شده اند.

بر مبنای نظرات گذشتهاخترشناساناین کهکشان دو تا سه برابر بزرگ تر از راه شیری است، اما ICRAR (مرکز بین المللی تحقیقاتی اخترشناسی رادیویی) به نتیجه ای متفاوت رسید.

آشنایی بیشتر با آندرومرا ضرورت شبیه سازی این کهکشان و راه شیری را دوچندان می کند تا نتیجه برخورد این ۲همسایه در حدود ۵ میلیارد سال آینده و اثر آن بر سامانه های ستاره ای مجاور مشخص شود.