دانلود یا استریم؛ آیا سرویس‌های VoD هزینه تماشای فیلم را کاهش داده‌اند؟

طی یک دهه ی گذشته با ارزان شدن استفاده ازاینترنتو تغییر برخی فاکتور ها نظیر غیرحجمی شدن بسته ها، عادت مصرف کاربران نیز تاحدودی تغییر پیدا کرده است.انگشت زدن روی نشانه ابری دانلود و خیره شدن برای به پایان رسیدن چرخه انتظار تصویر آشنایی در شبکه shy;های اجتماعی برای تماشای محتواهای ویدیویی است. محتواهایی که حجم آنshy;ها به طور دقیق نوشته شده و از آنجایی که سرویس shy;shy;های ارائه دهند اینترنت پهنای باند مصرفی برایاینستاگرام،تلگرامو واتساپ در بسته shy;های اینترنت بینshy; الملل محاسبه می کنند، تکلیفshy;مان برای دانلود کردن یا نکردن آنshy;ها مشخص است. اما در این میان حساب فیلم و سریال جدا است و یک سؤال همیشگی گوشه ذهن برخی طرفداران فیلم و سریال وجود دارد که تماشای آنلاین ارزان تر تمام می shy;شود یا دانلود؟

آنلاین یا آفلاین؟

همان طور که می دانید، در سال های گذشته روش های نوینی وارد بازی شده و در اقصی نقاط جهان کاربران به سمت روش جدیدی از دریافت محتوا رفته اند. این روزها، سرویس های استریم و VoD هستند که در اقصی نقاط جهان خودنمایی می کنند. این سرویس ها چنان به سلطه ی سرویس های کابلی و ماهواره ای پایان داده اند که حتی بزرگ ترین تولیدکنندگان محتوا نیز به سمت توسعه ی کانال های استریم و VoD رفته اند. سرویس هایی که خارج از ایران به عنوان سرویس های استریم یا VoD شناخته می shy;شوند با کنار زدن شبکهshy; های کابلی، به غولshy; های تولید فیلم و سریال در جهان تبدیل شده shy;اند. سرآمد چنین سرویس هایینتفلیکس، آمازونshy; پرایم و اپلshy; تی shy;وی هستند. طی چند سال اخیر، چندین سرویس داخلی نیز با الگو گرفتن از نمونه های خارجی شکل گرفته و حتی به سراغ تولید محتوای اختصاصی نیز رفته اند. از جمله ی سرویس های داخلی باید به فیلیمو و نماوا اشاره کرد که شناخته شده ترین سرویس های VoD داخلی هستند.

در حالت کلی دوعامل اصلی باعث شده تا بسیاری از کاربران به سمت سرویس های VoD بروند؛ اولین عامل تنوع بالا و همچنین اختیار کاربر در زمان دیدن محتوای انتخابی است. عامل دوم، هزینه ای است که کاربر در قبال استفاده از این سرویس ها متحمل می شود. از نظر محتوایی از آنجایی که VoD ادامه راه شبکه نمایش خانگی در فضای آنلاین است، تمام فیلم و سریالshy; هایی که بعد از اکران سینمایی به صورت دیshy; وی shy;دی عرضه میshy; شود را منتشر میshy; کنند. از طرفی تولیدهای اختصاصی از جمله سریالshy; ها و برنامه shy;های موضوعی متفاوت هم جزئی از این آرشیو انبوه است که با یک حق اشتراک در دسترس کاربران قرار می گیرد. البته برخی کاربران بنابر وجود برخی محدودیت ها به سراغ چنین سرویس هایی نمی روند. این محدودیت ها کاربران ایرانی چه در بکارگیری سرویس های خارجی و چه داخلی همچنان به استفاده از روش دانلود واداشته است. البته در این بین کاربرانی نیز وجود دارند که مشکلی با محتوای سرویس های داخلی نداشته و ترجیح می دهند تا به جای دانلود کردن و تماشای فیلم ها و سریال های مورد علاقه خود، مستقیما به سراغ سرویس های داخلی بروند.

ترافیک داخلی و هزینه ی پایین تر برای مشاهده فیلم و سریال

بعد از آنکه به دستور سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی و در راستای کاهش هزینهshy; های مشتری، ترافیک shy;های داخلی و خارحی در تعرفه shy;های اینترنت غیرحجمی متمایز شد، هزینهshy; های استفاده از وب سایت shy;های داخلی هم کاهش چشمگیری پیدا کرد. از آن زمان تاکنون اپراتور های اینترنتی با درنظرگرفتن آستانه مصرف منصفانه، بستهshy; های حمایتی را به کاربران ارائه میshy;کنند که حجم داخلی این بستهshy; ها دوبرابر ترافیک بین shy;الملل است. برای مثال با حداقل هزینه ماهیانه ۸۰ هزارتومان، کاربران می shy;توانند بسته shy;هایی با میانگین ۳۰۰ گیگابایت ترافیک داخلی و سرعت بالا دریافت کنند. در عین حال باتوجه به اینکه بیش از ۲۴ هزار وب سایت از جمله وب سایت shy;های استریم و UGC (مانند فیلیمو، آپارات، نماشا، نماوا و ...) در لیست دامنه های اینترنتی با میزبانی داخلی ثبت شده shy;اند و ترافیک مصرفی آنshy;shy;ها نصف محاسبه میshy; شود، عملا بسته ۳۰۰ گیگابایتی ترافیک داخلی برای برخی کاربران که مصرف پایینی دارند، نامحدود به شمار می رود. در چنین شرایطی اگر میانگین حجم مصرفی یک فیلم ۹۰ دقیقهshy; ای را ۱.۸ گیگابایت و یک اپیزود سریال ۶۰ دقیقه shy;ای را ۱.۲ گیگابایت در نظر بگیریم، کاربران وب سایت shy;های ویدیویی داخلی باید در طول یک ماه باید چیزی بیشتر از ۲۰۰ فیلم و سریال تماشا کنند تا بتوانند بسته اینترنتیshy; ۳۰۰ گیگابایتی خود را به اتمام برسانند. بنابراین با یک حساب سرانگشتی و با درنظرگرفتن مجموع هزینه اینترنت و هزینه اشتراک VoDهای داخلی، به نظر می آید استریم فیلم و سریال بیشتر از آنچه فکر میshy;کنم ارزان تمام شود.

تجربه جهانی: طرحshy;های تشویقی اپراتورها

در دنیا استفاده از شبکه های اینترنتی یا VOD تبدیل به یک فرهنگ شده است.اختصاص بخش محسوسی از پهنای باند کل اینترنت به سرویس های استریم نظیر نتفلیکسگواهی بر این ادعا است.نتفلیکس بزرگ ترین سرویس تولید و ارائه ی محصولات ویدیویی در جهان است. این شبکه اینترنتی در ۱۹۰ کشور جهان مخاطب دارد که تعداد آن ها در مجموع به حدود ۱۳۰ میلیون نفر می رسد. این مخاطبان، <<روزانه>> حدود ۱۲۵ میلیون ساعت از محتوای ارائه شده توسط نتفلیکس را تماشا می کنند. این بدان معنا است که پهنای باندِ مورد استفاده نتفلیکس، از مجموع پهنای باند استفاده شده توسطیوتیوبوآمازونو هولو (همگی با هم) بیشتر است.

نتفلیکس، یوتوب، آمازون و هلو رتبه rlm;های اول تا چهارم استفاده از ترافیک اینترنت را به خود تخصیص داده اند که کاربران با پرداخت اشتراک ارزان از ساعت ها فیلم و سریال بهره میrlm; برند.

به گزارش The Economic Times و Whistleout در کشورهای حوزه امریکا و استرالیا دو عامل سرعت و پهنای باند دانلود اولویت اول استفاده از اینترنت هستند که اپراتورها در بستهrlm; های پیشنهادی خود، توصیه استفاده از اشتراک نتفیلیکس یا آمازون را به مدت زمان rlm;های مختلف می دهند و کمپانیrlm; های جهانی استریمِ فیلمrlm;، محصولات خود را در قالب تعرفهrlm; های اینترنتی رایگان یا نیم بها همچون پلتفرمrlm; های ایرانی، جهت حجم اینترنت کاربران ارائه نمی دهند.

برای مثال یکی از محبوب ترین شرکت های ارائه دهنده اینترنت در آمریکا شرکت Mediacom است.شرکت های ارائه دهنده اینترنت، علاوه بر اینترنت، تلفن ثابت و شبکه های تلویزیونی HD را همراه همان بسته های اینترنت و به صورت کابلی به خانه های مشترکان می رسانند. در Mediacom ، سرعت دانلود تا ۱۰۰ مگابیت بر ثانیه، سرعت آپلود تا ۱۰ مگابیت بر ثانیه، حجم ۱۰٫۰۰۰ گیگابایت ماهانه در نظر گرفته شده است و نرم افزار محافظت از اینترنت به صورت رایگان عرضه می شود که این امکانات با پرداخت ۵۵ دلار معادل ۷۱۲ هزار تومان امکان پذیر خواهد بود.

اما آنچه که در امریکا و استرالیا علاوه بر سرعت بالا خدمات اینترنتی مهم است، حفاظت از اینترنت است، چراکه در این کشور ها حفاظت از اینترنت معادل حفاظت از اقتصاد است. از این رو این کشورها با ارائه پهنای باند داخلی و بسته های پیشنهادی تعرفه اینترنت، سعی در حفظکسب و کارو جلب رضایت مردم دارند. و پلتفرم های چون نتفلیکس، آمازون و .... تمام تلاش خود را در جهت بهبود کیفیت محتوا، ساخت فیلم و سریال و خدمات سایت خود می rlm;کنند.

افق دور

راهی که بزرگان صنعت استریم دنیا رفته اند، مقدمه و آغاز مسیری است برای شبکه های اینترنتی داخلی تا به مانند غولی چون نتفلیکس از بستر اشتراک به بستر تولید حرکت کنند و این افقی است که شرکت های داخلی باید به آن برسند تا در آینده نزدیک برای تمام مردم دنیا محتوا تولید کنند. اما برای گام نهادن در این مسیر مهم نیاز به همراهی نهادها و شرکت های خدماتی بستر وب هستند تا با ارائه خدمات درست و اصولی مبنی بر قواعد بین المللی، همقدم در این راه باشند.